Бүген Казан Ратушасында БРИКС+ илләренең шәһәр һәм муниципалитетлар ассоциациясе оештырылды. Берләшмә әгъзалары декларация кабул итте һәм аны төзегән чорда Казан мэры Илсур Метшин ассоциация рәисе итеп сайланды. Төрле шәһәрләр һәм муниципалитетлар ассоциацияләреннән җыелган вәкилләр берләшмәдәге эшне ничек күрүләре белән уртаклаштылар һәм структураны булдыру башлангычы өчен ТР башкаласының җирле хакимиятләренә рәхмәт белдерделәр. Чарада 200 дән артык мэр, вице-мэрлар һәм шәһәрләр ассоциациясе лидерлары катнашты, бу шәһәрләрдә 2,6 млрд кеше яши.
Экологик тотрыклылык, мәдәни алмашу, инфраструктураны үстерү: яңа ассоциация нәрсә белән шөгыльләнәчәк?
«Безнең максат — шәһәр һәм муниципалитетларның тотрыклы үсешенә ярдәм итү, халыкның иминлеген һәм мул яшәвен тәэмин итү. Без социаль-икътисадый хезмәттәшлекне ныгытуга, тәҗрибә уртаклашуга һәм шәһәрләр белән идарә итү өлкәсендә алдынгы тәҗрибәләрне тапшыруга омтылабыз. Без илләребезнең шәһәрләре һәм муниципалитетлары арасында үзара ихтирамга, ышанычка һәм үзара аңлашуга нигезләнгән партнерлык мөнәсәбәтләрен үстерергә ниятләвебезне раслыйбыз», — диелә рәсми белдерүдә.
Документта шулай ук катнашучыларның экологик тотрыклылык, мәдәни алмашу, инфраструктура үсеше, социаль яклау һәм иң яхшы тәҗрибәләр белән алмашыну кебек уртак проблемаларны хәл итү өстендә бергәләп эшләргә әзерлеге ассызыклана.
«Бүген без яңа тарих булдыру бусагасында басып торабыз. Бу БРИКС һәм берләшү партнерларының йогынтысын арттырачак, шәһәр һәм муниципалитетларның мөмкинлекләрен киңәйтергә, халык мәнфәгатьләрендә берләшергә һәм уңышлы киләчәк төзергә мөмкинлек бирәчәк ассоциация төзү бусагасында. Безнең зур шәһәрләр проблемаларын хәл итүдә зур мирасыбыз һәм бай тәҗрибәбез бар. Һәм бүген үзара баю, үсеш өчен икътисадый, мәдәни һәм фәнни багланышларны җайга салу өчен вакыт җитте», — дип мөрәҗәгать итте Казан мэры Илсур Метшин оештыру җыелышында катнашучыларга.
ТР башкаласы кунаклары рәсми белдерү турында фикер алышты. Һиндстан һәм Төркия вәкилләре документка өстәмә пунктлар кертү турында теләкләр белдерде. Рәсми белдерүне башлангыч хәлендә кабул иттеләр, әмма киләсе очрашуда ассоциация әгъзалары төзәтмәләр һәм үзгәрешләр кертәчәк. «Мин гамәлдәге декларациягә ярдәм итәргә тәкъдим итәм. Һәм без һинд хезмәттәшләренең теләгән өстәмәләрен рәхәтләнеп кабул итәчәкбез», — дип ассызыклады Илсур Метшин.
Ассоциация рәисе кем булачак?
Җирле үзидарәне үстерү буенча бөтенроссия ассоциациясе рәистәше Ирина Гусева катнашучыларга берләшү башлыгы сыйфатында Илсур Метшин кандидатурасын хупларга тәкъдим итте.
«Мин башланган эшне ассоциация торгызуга җиткерү өчен мөмкин булганның барысын да эшләячәкмен. Без бергә төзегән корабның зур киләчәге һәм матур сәяхәте булыр дип ышанам. Без эшне муниципалитетлар һәм аларның халкы өчен иң яхшы тәҗрибәләрне өйрәнүгә багышлаячакбыз», — диде мэр һәм очрашуда катнашучыларга ышаныч өчен рәхмәт белдерде.
«Җыелыш шәһәрләрне генә берләштереп калмады, чөнки берләшмәләрдә муниципалитетларның тавышлары тагын да көчлерәк һәм дустанә яңгырый. Мин рәисләрне һәм рәистәшләрне БРИКС илләре хөкүмәтләре тарафыннан тәкъдим ителергә тиеш дигән фикерне әйтергә теләдем», — дип белдерде Эфиопия шәһәрләре ассоциациясе генераль директоры Андуаль Тено Хабти.
Илсур Метшин спикер белән оешма җитәкчелеге БРИКС+ илләренең шәһәрләре һәм муниципалитетлары ассоциациясенең җирле хакимияте вәкилләре тарафыннан тәкъдим ителергә тиешлегендә килеште. «Мин ассоциация башлыгын ротацион рәвештә БРИКС берләшүенә нигезләнеп сайларга тәкъдим итәм», — диде ул.
Бразилия муниципалитетлар ассоциациясенең башкарма директоры Эдуардо Тадеу Перейра, Россиягә быел ассоциация рәислеген тапшыру дөрес карар булды, дигән фикер белдерде: «Бу безнең берләшүне төзү турындагы инициативаларны икърар итүнең иң гади формасы. Шуннан без алга таба ротация процессын башлап җибәрә алабыз. Без, Бразилиялеләр, Татарстан һәм Казан белән танышуыбызга бик канәгать. Без нинди эш башкарылырга тиешлеген беләбез».
Оешманың эш үзәге буларак Казан һәм Дубай шәһәрләре тәкъдим ителде. Дөнья берләшмәсендә төрле илләрнең шәһәрләрендә башкарма дирекциянең эш урынын урнаштыру практикасы кулланыла. Илсур Метшин сөйләгәнчә, Берләшкән Гарәп Әмирлекләре вәкилләре белән эш үзәген урнаштыру турында сөйләшүләр үткәрелгән.
«Дубай — күп дәүләтләр өчен территориаль яктан уңайлы булган үзәкләрнең берсе. Бу төрле проблемаларны оператив рәвештә хәл итәргә ярдәм итәчәк», — дип билгеләп үтте Илсур Метшин.
«Ярашлык — бөтен нәрсәгә ачкыч»: хезмәттәшлек нинди өлкәләрдә күздә тотыла?
Бәхәсле сессиядә оештыру җыелышында катнашучылар ассоциация һәм уртак хезмәттәшлек эшен ничек күзаллаулары турында уртаклаштылар. Мәсәлән, «Берләшкән шәһәрләр һәм җирле хакимиятләр» Бөтендөнья оешмасының Азия-Тын океан бүлеге генераль секретаре Бернадия Иравати Тжандрадеви әлеге концепция барлык шәһәрләр тигезлегендә төзелергә тиеш дигән фикер белдерде. Ул бергәләп экологик һәм климат проблемаларына каршы торырга, инфраструктура булдырырга һәм БРИКС+ берләшмәсен инклюзив итәргә тәкъдим итте.
«Бездә тормыш дәрәҗәсен ничек арттырырга һәм ярлылыкны ничек киметергә, цифрлы инновацияләрдән ничек файдаланырга, моны муниципалитет файдасына ничек эшләтергә дигән зур тәҗрибә бар. Ярашлык — барысына да ачкыч. Әгәр сез берүзегез генә атлыйсыз икән, юл бик катлаулы булырга мөмкин, әйдәгез бергә атлыйк», — диде «Берләшкән шәһәрләр һәм җирле хакимиятләр» Азия-Тын океан бүлеге генераль сәркатибе
«Мэрларның Азия форумы» оешмасының генераль секретаре, вице-мэр Тәһран Хәмидреза Галимзадә Натанзи Казанга чараны оештырган өчен рәхмәт белдерде: «БРИКС+ шәһәрләрен һәм муниципалитетларын төзү инициативасы искиткеч, чөнки без дөньяның яңа өлгегә, яңа дөнья тәртибенә таба хәрәкәт иткән заманда яшибез. Бу тәртип аеруча актив илләр һәм шәһәрләр тарафыннан формалаштырылырга тиеш. Казан бу эшкә алына, һәм моны хөрмәтләргә кирәк», — дип ассызыклады спикер.
Аның сүзләренә караганда, муниципалитетларның рольләре мөһим, шуңа күрә алар көн тәртибен шәһәр халкы файдасына гамәлләр белән тутырырга сәләтле. Яңа ассоциация урынлы карашлар турында фикер алышуга яңа тел, илләр арасындагы хезмәттәшлек форматын да кертә.
Үз чиратында, Латин Америкасы шәһәрләр федерациясенең генераль секретаре Серхио Арредондо Ольвера ТР башкаласы мэры һәм Казан муниципаль берәмлеге башлыгы урынбасары Евгения Лодвигованың эшен югары бәяләде. «Без элеккеге кебек сезнең белән хезмәттәшлек итәргә теләгебезне расларга телибез. Алга таба тугандаш шәһәрләр ролен үстерергә, бер-берсенә ничек дөрес якынаерга һәм тормышның яңа сценариен язарга әзер булулары безгә бик ошый», — диде Латин Америка федерациясенең генераль сәркатибе.
Ул ассоциация җыелышларында гражданнарның тормышын яхшырту өчен шәһәрләрнең халыкара интеграциясе турында күбрәк сөйләргә өндәде. Һәм бу хакта, Серхио Арредондо Ольвер сүзләренчә, Казан үрнәгенә иярергә кирәк.
«Илсур Метшин — проблемаларны ачык күзаллый белгән лидер. Без бу шәһәрдә җыелдык, һәм Казанның үрнәк-шәһәр булуын күрәбез. Без инфраструктураның ничек үзгәрүен, Казанның дөнья барышында ничек катнашуын күрәбез. Бу процессның барысы белән дә идарә итүче Татарстан башкаласы мэры тәкъдим иткән тәҗрибә барыбызга да яхшы үрнәк. Бу БРИКС хәрәкәтен үстерүдә катнашырга мөмкинлек бирүче һәм илләр арасындагы күперне эшләргә ярдәм итүче, шәһәрләр һәм муниципалитетлар ролен арттыручы лидерлык үрнәге», — дип өстәде Серхио Арондо Ольвера.
Белоруссия вәкилләре 2025 елда берләшү шигаре астында гастрономия форумын үткәрү тәкъдиме белән чыгыш ясады. Яңа мәйданчык анда катнашучыларга төрле илләрнең милли мәдәниятен һәм кухнясын яхшырак белергә мөмкинлек бирәчәк.
Бәяләмәдә Казан башлыгы катнашучыларга киләчәктә халыкара университетны, иҗади индустрияләр тулай торагын, шулай ук эш урыннары, музей һәм сәнгать объектлары иҗади кварталын үз эченә алган иҗади икътисад үзәген булдырырга тәкъдим итте. Бу проект, Илсур Метшин фикеренчә, иң яхшы халыкара тәҗрибәләрне һәм яңа технологияләрне интеграцияләргә мөмкинлек бирәчәк, аларны үстерүгә һәм тормышның сыйфатын яхшыртуга ярдәм итәчәк.
Җыелышта шулай ук «Берләшкән шәһәрләр һәм җирле хакимиятләр — Африка» бөтендөнья оешмасы генераль секретаре урынбасары Моррис Мболела, Морено мэры Хуан Хавьер Уиллипан һәм башка рәсми затлар чыгыш ясады. Сәламләү сүзе белән РФ тышкы эшләр министры урынбасары Сергей Рябков һәм Россия хезмәттәшлеге җитәкчесе Евгений Примаков мөрәҗәгать итте.
Берләшмә төзү турындагы истәлеккә йомгак ясап, барлык катнашучылар да махсус альбомга имза салдылар. Ул ТР башкаласында 22 нче июньдә ачылачак БРИКС+ илләренең шәһәрләре һәм муниципалитетлары ассоциациясе китапханәсендә аерым урын алачак. Китап җыелмасы өчен халыкара форумда катнашучылар китапларны үз туган телләрендә алып килделәр.