Нәкъ 10 ел элек әлеге вакыйга өчен махсус төзелгән «Казан Арена» стадионында 27 нче Бөтендөнья Универсиадасы ачылды. Зур стадион, фантастик тамаша һәм стадиондагы барлык 45 мең тамашачының һәм ачылу тантанасын телевизор экраннарында караган миллионлаган кешенең берләшү хисе! Бу көчле энергия агымы иде, ул барыбызны да җәлеп итте һәм әлеге тәҗрибәләр безнең белән мәңгегә калачак. Ачылу тантанасы Универсиаданы әзерләү буенча зур, катлаулы эшнең иң югары ноктасына җитте.
Без республика хөкүмәтеннән Рөстәм Нургалиевич җитәкчелегендәге коллегаларыбыз, Казанда Универсиаданы оештыру комитетын җитәкләгән Игорь Иванович Шувалов җитәкчелегендәге федераль коллегаларыбыз һәм Универсиаданы әзерләүдә һәм үткәрүдә катнашкан меңләгән казанлылар белән зур команда булып эшләдек.
Без бергәләшеп 5 ел дәвамында әлеге проектны тормышка ашыруга ныклап әзерләндек. Әйтерсең лә, бөтен шәһәр белән лифтта башка планкага мендек. Хәзер Казанны Универсиада авылыннан, 45 меңлек стадионнан һәм ул вакытта төзелгән башка дистәләгән спорт объектларыннан, «Казан» гаилә үзәгеннән, хәзерге туристлык магнитыннан, үзебез җимерекләрдән күтәргән Иске Татар бистәсеннән, Универсиада проспектыннан башка күз алдына китерү дә сәер. Ул вакытта юлларда күп дистә еллар эчендә беренче тапкыр зур эш башкарылды. Шәһәрдә заманча юл төеннәре барлыкка килде, өч метро станциясе төзелде – Яшьлек, Төньяк вокзал, Авиатөзелеш. Без инфраструктураны үстерү һәм уңайлы мохит булдыру юлын үттек, гәрчә башка шәһәрләр моңа 10 ел һәм аннан да күбрәк вакыт эчендә ирешсә дә. Һәм бу этәргеч Казанның алга таба үсеш темпларын билгеләде.
Ләкин бу тарих инерция турында түгел, ә зур максатлардан һәм тапталмаган юллардан курыкмауның мөһимлеге турында. Чөнки, әгәр дә яхшы эш ниятләсәң, кешеләрнең тормышларын җайларга һәм яхшыртырга омтылсаң, күкләр дә ярдәм итә башлый. Универсиада мисалында мин шәһәребезнең, борынгы тарихына карамастан, көчле, яшь, уңай һәм иң мөһиме – конструктив көчкә ия булуын тулысынча тойдым.
Әлеге штанга безгә дөнья дәрәҗәсендәге зур вакыйгаларга көч бирде – Су спорт төрләре һәм футбол буенча дөнья чемпионатлары, WorldSkills профессиональ осталык чемпионаты һәм башкалар. Казанлылар беркайда да сынатмады.
Без кыйммәтле тәҗрибә алдык, аннан соң безгә Россия генә түгел, чит ил коллегалары да мөрәҗәгать итте. Безнең белгечләрне күп тапкырлар Сочидагы Олимпиададан башлап зур чаралар әзерләү буенча оештыру комитетларына чакырдылар.
Без Универсиададан зур мирас алдык, ул матди объектларда һәм ресурсларда гына чагылмый. Универсиада Казанда сәламәт яшәү рәвеше культурасын формалаштыруда мөһим исәпләү ноктасына әверелде. Аны бүген меңләгән шәһәр халкы сайлый.
Бездә волонтерлар хәрәкәте булдырылды. Бүген исә волонтерлар шәһәрнең мөһим бурычларын хәл итүдә актив ярдәм итәләр. Пандемия булсынмы, гуманитар ярдәм җыюмы – бездә һәрвакыт ирекле ярдәмчеләр бар.
Универсиадага әзерләнгәндә, без кунакчыллык өлкәсен киңәйттек һәм андагы сервис дәрәҗәсен күтәрдек. Һәм бүген ул туризм үсешендә мөһим өлешкә әверелде. 2013 елда Казанга 1,5 миллион турист килде. Бу бик зур казаныш иде. Бүген без 4 миллион туристны кабул итәргә әзерләнәбез, гәрчә чит ил кунаклары өчен кайбер киртәләр булса да.
Универсиада дәвам иткән 11 көн казанлыларның иң яхшы сыйфатларын күрсәтте. Кешеләр урамда шәһәр кунаклары белән бик теләп аралашты, һәркемгә ярдәм итәргә тырышты. Ярышларда актив җан аттылар һәм Универсиаданың Игенчеләр сарае янындагы мәдәни паркында күңел ачтылар.
Бүген без аның ничек шәп, көчле һәм матур булуын искә төшерүебезне телим. Ул көннәр булмаса, бүгенге Казан булмас иде. Универсиаданы әзерләүдә һәм үткәрүдә катнашы булганнарга гына түгел, ә бу вакыйгадан соң туганнарга да моны аңлау мөһим.
Универсиададан соң Казан бөтен дөньяда таныла башлады. Уникаль күпмилләтле мәдәнияте булган матур, уңайлы, кунакчыл шәһәрне беләләр. Һәм без бу абруйны саклап калу, казанлылар һәм шәһәр кунаклары өчен шәһәрнең уңайлылыгын арттыру өчен барысын да эшләячәкбез.